Begraven of cremeren. Dat zijn de twee smaken in Nederland. (Voor wie zijn lichaam niet ter beschikking van de wetenschap stelt). In de toekomst gaat dat wellicht veranderen. Yarden lobbyt al jaren voor resomeren en nu dit ‘oplossen’ in verschillende Amerikaanse staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk is toegestaan, zal het vroeger of later ook in Nederland opgang maken.
Ecoleren, cryoniseren en kannibalisme
Er zitten nog meer nieuwe lijkbezorgingstechnieken in de pijplijn. Zo meldde Dela twee jaar geleden in een persbericht potentie te zien in ‘ecoleren’ (een variant op vriesdrogen), wordt er in de Verenigde Staten gewerkt aan re-composition (composteren) en zien ook onze zuiderburen wel iets in een variant daarop (humusatie). Reden voor het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koningsrijksrelaties (BZK) om een moreel toetsingskader te laten ontwerpen voor alternatieve vormen van lijkbezorging. Een soort morele meetlat voor lijkbezorging. Afgelopen februari werd dat model, aan de TU Delft ontwikkeld door techniekethici Jan Peter Bergen en Jeroen…
Twee jaar geleden leek Dela een nieuwe lijkbezorgingsmethode te omarmen waar niemand nog van gehoord had: ‘ecoleren’. Het bleek een variant op vriesdrogen. Een methode die een decennium eerder al door Yarden – onder de naam cryomeren – werd gezien als beloftevol. In het beoordelingskader is de methode meegenomen als ‘promesseren’. Volgens woordvoerders van Yarden en Dela zijn deze methoden ‘gestagneerd in de techniek’.
Het beoordelingskader onderscheidt composteren, traditioneel begraven en natuurbegraven. Met ‘composteren’ wordt de methode bedoeld zoals die momenteel in de Verenigde Staten wordt ontwikkeld door het Urban Death Project, ook wel re-composition genoemd, waarbij lichamen in een composttoren in een aantal maanden tijd vergaan tot compost.
Plastineren (conserveren van het lichaam door het vervangen van lichaamsweefsels door kunststof), begrafeniskannibalisme en cryoniseren zijn extreme vormen van lijkbezorging die in het beoordelingskader worden genoemd. Andere exotische vormen, zoals het opgegeten worden door gieren – sky-burial - of de door hindoes gewenste openluchtcrematie worden in het rapport niet besproken.
De onderzoekers deden een waardenverkenning rond de dood. Zij baseren zich op literatuuronderzoek en interviews met vier experts: onderzoekers Elisabeth Keijzer, ketenspecialist (TNO) en Genserik Reniers, professor in onder andere veiligheid en risico-analyse (TU Delft) en uitvaartprofessionals Kees van der Spek (Van der Spek Uitvaart) en Karen van Middendorp (Monuta).
